"Autisme: je kunt er niets aan doen, maar wel iets mee doen"
Plan B gaat over het maken en opbouwen van contact met jezelf en met de ander in relatie tot autisme. Immers contact behoeft communicatie en communicatie is een ingewikkeld proces. Plan B gaat over keuzes en eigen regie. Plan B is uniek omdat het de vele generalisaties over autisme pareert en uitgaat van de mogelijkheden van, voor en door de individuele mens met autisme. De heldere uitleg over het fenomeen overprikkeling is een must.
Gijs en Marjon zijn er in geslaagd op basis van hun kennis en ervaringen een praktische maar vooral vernieuwende handreiking te schrijven voor mensen met autisme, partners, ouders, leerkrachten, hulpverleners en ieder ander die op welke manier dan ook met autisme in contact is.
Dit boek laat zien dat er veel praktische manieren zijn om de kwaliteit van leven van mensen met autisme te verbeteren. (Bram Sizoo, Psychiater, Hoofd Centrum voor Ontwikkelingsstoornissen Dimence)
Plan B is een praktisch, informatief en met humor geschreven boek met als centrale vraag: Ik heb autisme en nu verder? Een inspiratiebron om te laten zien dat de kijk op autisme anno nu anders kan, maar vooral ook anders moet. (Drs. Carlo Post & Dr. Jaap Brand, ervaringsdeskundigen, bestuur Autisme Ten Top)
Of je nu autisme hebt of niet. Het gaat altijd over het individu, en dat komt in dit boek ook goed tot uiting. Ik ben erg blij met dit boek omdat het er nog niet was. (Saskia Buma - Directeur Stichting Mama Vita)
Biografie
Marjon Kuipers Tijdens de studie Graduate Specialist Analytic Profiling en de Master Mediation heb ik onderzoek gedaan naar de rol van stress & emoties en de invloed daarvan op lichamelijk en mentaal welzijn. Mijn drijfveer hiervoor is onder andere de rol die emoties en gedrag spelen in relatie tot autisme in mijn persoonlijke leven. Kennis hiervan heeft mij geholpen naar een beter begrip van emoties en gedrag in het algemeen en specifiek bij autisme. Kennis op dit gebied is onmisbaar bij het maken van echt contact met mensen met en zonder autisme. Als directeur van De Autismeacademie Nederland, Het trainingsbureau op het gebied van autisme houd ik mij dagelijks bezig met autisme en aanverwante kwetsbaarheden. Samen met Gijs Horvers scheef ik het boek Plan B over autisme & communicatie. Gecertificeerd als: MfN-Registermediator, Familie- en Arbeidsmediator, Strafzaak mediator, ADR International Certified Mediator, ADR International Certified Courtmediator, ADR international Certified Familymediator, ADR International Certified Negotiator, ADR International Certified Conflictcoach. En in: Emotiemanagement en Gedrag (EmG), Waarheidsvinding en Leugendetectie (WeL), Subtle Expression Training Tool (SETT3), Microexpression Training Tool (METT3) Gijds Horvers Gijs heeft autisme en werkt als ervaringsdeskundige, maar is ook gediplomeerd woon/activiteitenbegeleider en beeldenddenkend kunstenaar. Hij is een veel gevraagd spreker over autisme en sprak eerder o.a. op het congres van de Nederlandse Vereniging Autisme en bij TEDx. Tevens is hij betrokken bij autisme gerelateerde projecten, zoals Autisme & Eigen Kracht en Vanuit Autisme Bekeken. Gijs werd in zijn leven gepest, vluchtte in verslavingen en werd onderschat en overschat in relaties, opleiding en werk. Hij kende periodes van eenzaamheid en totale ontreddering. Nu zet hij zich in voor anderen met autisme. Samen met Marjon Kuipers is Gijs de drijvende kracht achter Auticomm. Zij zijn gespecialiseerd in autisme & communicatie en overprikkeling. Hun doelstelling is een Autismevriendelijk! Nederland en daarom hebben zij o.a. in 2008 de intentie Autismevriendelijk! in het leven geroepen. Plan B is de basis voor hun gecertificeerde trainingen die op allerlei plaatsen in Nederland gegeven worden.
Inhoudsopgave
Voorwoord 9 Voorwoord door Bram Sizoo 9 Voorwoord door Adriana Adriaanse 11 Inleiding 13 Introductie Gijs Horvers 16 Introductie Marjon Kuipers-Hemken 19 1 Plan B 21 2 Overprikkeling 24 Fase 1: groen 27 Fase 2: oranje 27 Fase 3: rood 29 Leven of overleven bij overprikkeling 30 Paniek 31 Signalen 31 3 Autisme 34 Autisme heeft vele facetten 34 Gemeenschappelijke kenmerken 35 Het etiket is onbelangrijk 37 De gevolgen van autisme als ‘stoornis’ 38 Vormen van autisme 41 Verklaringstheorieën 42 Sterke kanten van autisme 45 6 Plan B 4 NLP 46 Uitgangspunten van NLP 47 Vaardigheden om te leren 49 Er is altijd een andere keuze 49 5 Zintuigen 50 Waarneming 51 Zien 57 Horen 58 Tastzin 58 Proeven 58 Ruiken 58 6 Filtering 60 Perceptie: zintuiglijk bewustzijn 61 Sensatie: lichamelijke gewaarwordingen 69 Cognitie: filtering op basis van mentale aspecten 71 Denkrichting bij sorteerstijlen: bereiken versus vermijden 72 Autisme en filtering 77 7 Doelgericht waarnemen 79 8 Denken – Voelen – Doen 84 Denken 84 Voelen 85 Doen 85 9 Verandering van gedrag 88 10 Straf en sancties 94 11 Grenzen 98 Het ontbreken van grenzen 99 Gezonde grenzen 99 Muren 100 Autisme en grenzen 100 Inhoud 7 12 Logische communicatie 102 Matchen en afstemmen 105 Backtrack 109 Fair witness 110 Feedback 112 Chunken 116 Visuele ondersteuning 119 Positieve formulering 120 Zeg wat je bedoelt! 122 Taalpatronen en bijbehorende vragen 125 Wie, wat, waar, wanneer en hoe 127 Autismevriendelijk mailverkeer 128 13 Autismevriendelijke! Coach® 130 14 Interventies 133 Coachmodel 133 Associatie en dissociatie 135 Waarnemingsposities 136 Excellente fysiologie 137 15 Afsluiting 139 Dankwoord Marjon 141 Dankwoord Gijs 143 Bijlagen 145 Bijlage 1 Formulier Doel Stellen 146 Bijlage 2 Signaleringsplan overprikkeling 151 Bijlage 3 Predikaten 155 Bijlage 4 Coachingsvragen 159 Literatuurlijst 163
