Over de psalmen

Zijn hele leven is Augustinus (354-430) bezig geweest met zijn geliefde psalmen. Hij had zich ten doel gesteld om elke psalm, vers voor vers, van commentaar te voorzien. Waar hij ook was, zodra de kans zich voordeed, ging hij ervoor zitten om een psalm of een gedeelte ervan te becommentariëren. Zo ontstond geleidelijk zijn levenswerk: de enarrationes in Psalmos, de uitweidingen over de psalmen.

De psalmen zijn liederen vol geloof, gezangen waarin vreugde en verdriet zo intens tot uitdrukking worden gebracht dat ze ook nu nog herkenbaar zijn en ons kunnen raken in het hart. In deze bundel met vertalingen van de enarrationes 110-117 becommentarieert en bespreekt Augustinus een groep halleluja-psalmen. Deze psalmen ontlenen hun naam aan het Hebreeuwse woord halleluja, dat ‘Prijs de Heer’ betekent. Voor Augustinus brengen deze psalmen één van zijn belangrijke spirituele boodschappen over: wees niet hoogmoedig, maar nederig. Richt je aandacht niet op jezelf, maar op het hogere, op God. Prijs de Heer.

In de uitweidingen over de groep psalmen in deze bundel richt Augustinus zich in de week na Pasen tot de neofieten, nieuwelingen in het christelijk geloof, die tijdens de paaswake waren gedoopt. Hij onderricht hen dus nog verder in het geloof. Al denkend en formulerend zoekt Augustinus in deze uitweidingen naar diepere inzichten. De uitweidingen zijn voorbeelden van spiritueel denken en beleven. Daarin toont Augustinus zich voor hen en ook voor ons een spiritueel leidsman. 

Ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Joost van Neer, Martijn Schrama O.S.A. en Anke Tigchelaar