Tekst achterflap
De diversiteit in onze samenleving neemt toe. We spreken daarom over superdiversiteit. Deze toename van diversiteit tekent zich ook af op de scholen. Van de leraar vraagt superdiversiteit geen andere competenties, maar het doet wel een groter beroep op de interpersoonlijke, de pedagogische, de vakinhoudelijke, de didactische en de organisatorische competenties. Samenleren op een superdiverse school is geschreven om leraren, gedragsspecialisten, intern begeleiders en directieleden te ondersteunen bij visievorming en de dagelijkse onderwijspraktijk op een superdiverse school. In deel 1 komen de volgende vragen aan de orde: - Vraagt superdiversiteit een andere visie op onderwijs? - In hoeverre kan het onderwijs een rol spelen bij de identiteitsontwikkeling? - Jong geleerd oud gedaan, hoe doen we dat met de dialoog? - Wat betekent de school voor nieuwkomers en wat betekenen nieuwkomers voor de school? - Hoe bied je sociaal-emotioneel leren aan op een superdiverse school? - Samenleren op een superdiverse school, zo gezegd zo gedaan? In deel 2 worden de praktijkervaringen beschreven van juf Sofie. Zij geeft les op een superdiverse school. Aan de hand van illustratieve anekdotes over de leerlingen Ward, Parwin, Sedra, Sana, Jamil en Yasser worden de competenties van de leraar op een superdiverse school verder verkend. Ria Goedhart is werkzaam bij het Seminarium voor Orthopedagogiek aan de Hogeschool Utrecht. Zij is domeincoördinator gedrag van de opleiding Master Educational Needs en teamleider in de lesplaats Vlissingen. Als ontwikkelaar en docent van de cursus Begeleiden van leerlingen met een vluchtelingachtergrond en de Master Expert in het Nieuwkomersonderwijs is zij altijd op zoek naar nieuwe theoretische inzichten en praktijkervaringen om leraren te kunnen ondersteunen in hun denken en handelen.
Biografie
Ria Goedhart is hogeschooldocent bij het Seminarium voor Orthopedagogiek aan de Hogeschool Utrecht. Huidige taken: domeincoördinator curriculum Master Educational Needs specialisatie Gedrag; teamleider lesplaats Vlissingen; ontwikkelaar en docent van de cursus Begeleiden van leerlingen met een vluchtelingachtergrond en de Master Educational Needs (MEN) specialisatie Gedrag en Expert in het Nieuwkomersonderwijs.
Inhoudsopgave
Voorwoord 9 Deel 1 Samenleren op een superdiverse school 11 1 Superdiversiteit 13 Inleiding 13 1.1 Samenstelling van de bevolking 14 1.2 Toename van diversiteit 16 1.3 Kijk op superdiversiteit 21 Conclusie 24 2 Identiteit 27 Inleiding 27 2.1 Identiteitsontwikkeling 28 2.2 Veiligheid 31 2.3 Nieuwsgierigheid 35 Conclusie 39 3 Dialoog 41 Inleiding 41 3.1 De dialoog als oplossing voor alles 43 3.2 De dialoog van jongs af aan 47 3.3 De dialoog als methodiek 50 Conclusie 55 4 School 57 Inleiding 57 4.1 Het belang van school 60 4.2 Ecologie van de leerling 61 4.3 Rol van de leraar 64 4.4 De groep 67 4.5 De ouders 72 Conclusie 75 5 Sociaal-emotioneel leren 77 Inleiding 77 5.1 Het belang van sociaal-emotioneel leren 79 5.2 Sociaal-emotioneel leren binnen een superdiverse school 81 5.3 De rol van sociaal-emotioneel leren bij identiteitsontwikkeling 86 5.4 De rol van sociaal-emotioneel leren bij trauma en veerkracht 88 Conclusie 93 6 Samenleren 95 Inleiding 95 6.1 De vraag 96 6.2 Illustratieve voorbeelden 101 6.3 Het antwoord 106 Conclusie 108 Deel 2 De superdiverse klas van Sofie 111 Hoe Sofie een juf werd op een superdiverse school 113 De werkzaamheden van juf Sofie 118 Op het schoolplein 121 De taalles 123 Sana, Sedra, Yaser en Jamil 125 Goed en niet goed 128 Ruzie 130 Het surprisefeest 132 Doe-woorden 136 Veranderingen 138 Enkelvoud en meervoud 140 Keuze 142 De afscheidsbrief 145 Verkouden 148 De nieuwe juf 151 Parwin 152 Ward 154 Engelstalig bezoek 156 Een gezellige middag 160 De laatste dag 163 Nawoord 165 Literatuur 168
