Nog altijd zijn er jongeren die worden meegezogen in de straatcultuur en (licht) crimineel gedrag. Gemeenten en jeugdhulpverlening lijken de grip op deze jongeren te verliezen. Om niet meteen te hoeven inzetten op tijdrovende interventies vanuit de geïndiceerde zorg is er hernieuwde hoop: de inzet van effectief straathoekwerk met een betere verbinding van daaruit met de jeugdhulpverlening. Streetcare is een methode die straathoekwerkers handvatten geeft om de begeleiding beter te laten aansluiten bij de jeugdzorg. Vanuit hun vertrouwde positie in de wijk kunnen ze jongeren beter begeleiden bij hun problemen en de te maken keuzes dan vanuit de geïndiceerde zorg mogelijk is. Maar ook kunnen ze hen zo nodig vanuit verbinding confronteren met de gevolgen die hun gedrag kan hebben. Zacht waar het kan, confronterend waar dat nodig is. Streetcare biedt de jeugdhulpverlener echter ook nieuwe inzichten – anders denken, anders werken – met deze jongeren; in nauwere samenwerking met de straathoekwerker. Tot slot laat Streetcare gemeenten zien hoe ze deze gezamenlijke aanpak kunnen faciliteren. Alles met eenzelfde doel: effectieve jeugdzorg waarin criminaliteit, uithuisplaatsing en dakloosheid wordt voorkomen, die ook financieel haalbaar blijft. Dit boek is niet alleen voor de straathoek- en jongerenwerkers, maar ook voor jeugdhulpverleners en gemeenten een aanrader.
Slogan/Promotie
Nog altijd zijn er jongeren die worden meegezogen in de straatcultuur en (licht) crimineel gedrag. Gemeenten en jeugdhulpverlening lijken de grip op deze jongeren te verliezen. Om niet meteen te hoeven inzetten op tijdrovende interventies vanuit de geïndiceerde zorg is er hernieuwde hoop: de inzet van effectief straathoekwerk met een betere verbinding met de jeugdhulpverlening. Streetcare is een methode die straathoekwerkers handvatten geeft om de begeleiding beter te laten aansluiten bij de jeugdzorg. Vanuit hun vertrouwde positie in de wijk kunnen ze jongeren beter begeleiden bij hun problemen en de te maken keuzes dan vanuit de geïndiceerde zorg mogelijk is. Maar ook kunnen ze hen zo nodig vanuit verbinding confronteren met de gevolgen die hun gedrag kan hebben. Zacht waar het kan, confronterend waar dat nodig is. Streetcare biedt de jeugdhulpverlener echter ook nieuwe inzichten – anders denken, anders werken – met deze jongeren; in nauwere samenwerking met de straathoekwerker. Tot slot laat Streetcare gemeenten zien hoe ze deze gezamenlijke aanpak kunnen faciliteren. Alles met eenzelfde doel: effectieve jeugdzorg waarin criminaliteit, uithuisplaatsing en dakloosheid wordt voorkomen, die ook financieel haalbaar blijft. Dit boek is niet alleen voor de straathoek- en jongerenwerkers, maar ook voor jeugdhulpverleners en gemeenten een aanrader.
Biografie
Kim Jolink heeft jarenlange ervaring als hulpverlener, coach en adviseur binnen de jeugdzorg en is eigenaar van KIM Streetwise Advies. Ze werkt ook voor XLGroup Streetcare, waar deze methodiek ontwikkeld is.
Inhoudsopgave
Proloog 9 Voorwoord 13 Inleiding 15 1 Anders denken in de jeugdhulp 27 1.1 Niet alle problemen behoeven een antwoord van zorg 28 1.1.1 Ook in preventief denken kun je doorschieten 28 1.1.2 Durf te accepteren dat sommige situaties zijn zoals ze zijn 32 1.2 Erken het belang van werken vanuit de leefwereld 34 1.3 Stop met alles vanuit de systeemwereld te organiseren 37 1.4 Jouw waarden, mijn waarden, de waarden van de ander? 42 1.5 Diagnose: goed om te meten, goed om te weten en soms even vergeten 45 1.6 Straatcultuur betekent niet per definitie gedragsproblematiek 47 1.7 Gebruik je boerenverstand 50 2 Het recept voor de Streetcare-werker 53 2.1 Wat is Streetcare? 54 2.2 Voor wie is Streetcare? 54 2.3 De werkprincipes van Streetcare 55 2.4 De uitgangspunten van Streetcare 55 2.5 Een methodiek, een rol of beide? 56 2.6 Voorwaarden voor de Streetcare-rol 57 2.7 De methodische uitgangspunten 58 2.7.1 Zoek sociale steun 58 2.7.2 Neem de presentietheorie als basis 59 2.7.3 Wees professioneel ongehoorzaam 60 2.7.4 Participeer 61 6 Streetcare 2.7.5 Sluit aan bij het geleefde leven 62 2.7.6 Durf te verbinden 64 2.7.7 Bouw een groot netwerk op en beschouw deze mensen als je collega’s 66 2.7.8 Werk altijd en werk nooit 67 2.7.9 Sluit aan bij het gezinssysteem 68 2.7.10 Wees zacht waar mogelijk, confronterend waar nodig 68 2.7.11 Blijf kijken of wat je deed ook heeft gewerkt 70 2.8 De positie van de Streetcare-werker 71 2.8.1 Streetcare ten opzichte van straathoekwerk 72 2.8.2 Streetcare ten opzichte van het gehele jeugdhulpdomein 72 2.8.3 De regiefunctie bij de inzet van Streetcare 73 2.9 Veldwerk versus individuele begeleiding 74 3 De uitvoering 77 3.1 De vier fasen van het begeleidingsproces 78 3.2 De fasen uitgelegd 78 3.2.1 Fase 1: Contact om het contact 78 3.2.2 Fase 2: Doen wat er gedaan moet worden 82 3.2.3 Fase 3: Aansluiten bij gespecialiseerde jeugdhulp waar nodig 88 3.2.4 Fase 4: Blijven kijken of wat je deed ook gewerkt heeft 92 4 Aansluiten bij de jongere met crimineel gedrag 95 4.1 Factoren bij het ontstaan van jeugdcriminaliteit 96 4.2 De positie van de jongere met crimineel gedrag in de systeemwereld 98 4.3 De vier fasen van het proces 99 4.4 De accenten uitgelegd 100 4.4.1 Accent 1: Onderzoek het waarom 100 4.4.2 Accent 2: Samenspel tussen preventie en repressie 102 4.4.3 Accent 3: Perspectief bieden 104 4.4.4 Accent 4: Blijf kijken of wat je deed gewerkt heeft 106 Inhoud 7 5 Aansluiten bij het gezinssysteem 107 5.1 De wanhoop van het gezinssysteem 108 5.2 Het belang van anders aansluiten bij het gezinssysteem 110 5.3 De vier fasen van het proces 113 5.4 De fasen uitgelegd 113 5.4.1 Fase 1: Inventariseer waar de grootste spanningen ontstaan 114 5.4.2 Fase 2: Zet de eerste positieve stappen 117 5.4.3 Fase 3: Zet in op onderlinge verbinding 119 5.4.4 Fase 4: Draag de handvatten over aan het gezin om te komen tot gedragsverandering 121 6 Streetcare binnen de instelling 125 6.1 Werken vanuit de inzichten van Streetcare in de ambulante gespecialiseerde jeugdhulp 126 6.1.1 De vier fasen van Streetcare in relatie tot de indicatiestructuur 126 6.1.2 Zorg dat niet alleen jij je doelgroep kent 128 6.2 De jongere uit de straatcultuur in de jeugdzorg(plus-)instelling 129 6.2.1 Erkenning van de leefwereld in het intakeproces 131 6.2.2 Investeer in talentontwikkeling en perspectief en positioneer hier de Streetcare-rol 133 7 De gemeente aan zet 137 7.1 Erken het verschil tussen leefwereld en systeemwereld en zet in op verbinding 138 7.2 Hoe houd je ruimte voor present werken in je aansturing en verantwoording? 142 7.3 Neem regie in het positioneren van het reguliere jongerenwerk en Streetcare 145 7.4 Het toevoegen van de Streetcare-rol bespaart geld 145 Dankwoord 151 Over de auteur 155 Bronnen 157
