Het inzetten van eigen ervaring in de hulpverlening is geen sinecure. Tot voor kort was dit voor veel hulpverleners (psychiaters, verpleegkundigen, gz-psychologen, sociaal werkers, sociotherapeuten, coaches) nog ongebruikelijk. Inmiddels blijkt dat het inzetten van eigen ervaring met het herstelproces van psychische aandoeningen cliënten juist veel te bieden heeft. Dit boek biedt professionals in de zorg en het sociaal domein praktische handvatten voor het inzetten van eigen ervaring in hun werk. Wat maakt het voor professionals moeilijk open te zijn over eigen klachten en eigen ervaringen? Wat houdt hen tegen en wat stimuleert hen juist dit wel te doen? In Behandelen met eigen ervaring wordt beargumenteerd dat alle professionals in staat zijn eigen ervaringen in te zetten zonder vervolgopleiding of certificering. De opzet van het boek en de beschreven onderzoeksresultaten nodigen de lezer uit tot het vormen van een eigen visie op dit onderwerp. Het boek kan dienen als steun in de rug voor professionals om te gaan werken met eigen ervaring. Een theoretische en professionele verantwoording wordt geboden mét praktische handvatten en praktijkvoorbeelden. Tevens reiken de auteurs inzichten aan om een lerende organisatie te ontwikkelen rondom dit thema. Behandelen met eigen ervaring is geschreven voor hulpverleners en beleidsmakers in de ggz, het sociaal domein en de zorg, en ook voor onderzoekers, opleiders en studenten van (para)medische en sociale beroepen.
Biografie
Pim Peeters heeft na het cum-laude afronden van zijn researchmaster Psychopathology promotieonderzoek uitgevoerd op basis van een NWO Toptalent beurs. Gedurende dit promotietraject aan Maastricht University en de Katholieke Universiteit van Leuven binnen de onderzoeksschool Experimentele Psychopathologie miste hij de binding met de praktijk. Hierop is hij als docent gaan werken bij de opleiding HBO-Verpleegkunde aan Avans Hogeschool. Naast hogeschooldocent is hij hier mede werkzaam als kenniskringlid van het Lectoraat Leven Lang in Beweging. Vanuit deze functie en eigen interesses is hij betrokken bij verschillende onderzoeken in het sociaal domein, de GGZ en het onderwijs. Naast deze functies is hij ook lid van de klachtenonderzoekscommissie van het St. Anna Ziekenhuis te Geldrop. Koen Westen is sinds het begin van deze eeuw werkzaam geweest in de verslavingszorg en GGZ. Na klinische rollen als verpleegkundige en sociotherapeut op een detox afdeling, kwamen daarna ambulante rollen als SPV en casemanager in de Sociale Verslavingszorg, Bemoeizorg en Sociale Psyc hiatrie. Met de opgebouwde expertise op het gebied van IDDT, (F)ACT, CTI en het wijkgericht werken in het algemeen werd de stap naar het trainen en coachen van teams en professionals een logische. De volledige overstap naar het onderwijs vond 7 jaar geleden plaats. Sindsdien is hij werkzaam als docent Verpleegkunde bij Avans Hogeschool en is hij als gastdocent verbonden geweest aan de opleiding voor HBO Social Work en Airlangga University te Surabaya. De Master Social Work & Innovation is met succes gevolgd en bood nieuwe perspectieven. Er zijn verschillende onderzoeken van hem te vinden over de samenwerking tussen het sociaal domein en dat van de GGZ. Daarnaast is hij co-auteur van de FACT-schaal 2017 en is hij als vicevoorzitter verbonden aan het CCAF.
Inhoudsopgave
Deel I Inzichten en onderzoek 1 Werken met eigen ervaring 17 1.1 Bevindingen 17 1.2 Advies 20 2 Een verkenning van ervaringsdeskundigheid 23 2.1 Herstel 23 2.2 Een overzicht van de ontwikkelingen 25 2.3 Werkwijze van ervaringswerkers 27 2.4 Effectiviteit van het inzetten van ervaringswerkers als interventiemiddel 29 2.5 Overlap tussen competenties van ervaringswerkers en andere professionals 30 2.6 Ervaringsdeskundigheid en evidence-based practice 31 3 Op weg naar nieuwe inzichten 33 3.1 Een gezamenlijke start 33 3.2 Uitvoering BHEE 35 3.3 Het opstarten van BHEE 36 3.4 Terugblik 39 4 (Be)handelen met eigen ervaring 40 4.1 Professionalisering of ontwikkeling? 40 4.2 De afweging tussen veiligheid en toegankelijkheid 50 5 Leren van ervaringen in het onderwijs 53 5.1 Intervisie 53 5.2 Evaluatie 55 5.3 Terugblik 57 6 Alternatieven voor het herstelperspectief 58 6.1 Positieve Gezondheid 59 6.2 Palliatieve zorg 60 6.3 Green Mental Health 60 6.4 Openstaan voor andere ‘talen’ 61 Deel II De praktijk 7 Normaal 65 8 Gedeelde smart 67 8.1 Reis der verwondering 67 8.2 Twee carrières verbonden 68 8.3 Inzet van eigen ervaring 69 8.4 Omgaan met een nieuwe rol 71 8.5 Pleidooi 73 9 Verschillende versies 74 10 Non-verbaal 78 Deel III Discussie 11 Een stijlfout van formaat met grote consequenties 85 11.1 Spelbreker 86 11.2 Niet over de rug van ervaringsdeskundigen 87 11.3 Stigma 87 11.4 Methode 88 11.5 Afsluitend 89 12 Multideskundigheid 90 12.1 Anders dan multiprofessionaliteit 90 12.2 Duale deskundigheid 92 12.3 De patiënt en de deskundigheid van de professional 93 12.4 De professional en de deskundigheid van de beleefde ervaring 94 12.5 Naar multideskundigheid 95 12.6 Naar een psychische hulpverlening van het dagelijkse leven 96 12.7 Epiloog 98 13 Zoekend naar de ruwe grond 99 13.1 Ervaringsdeskundigheid en professionaliteit 99 13.2 Conflicterende perspectieven 101 13.3 Praktijken, kennis en legitimatie 102 13.4 De maatschappij en de psychiater 104 13.5 Het gladstrijken van de plooien 105 14 Een onderwijskundig perspectief 107 Deel IV Reflectie 15 Reflectie 113 15.1 De aard van ervaringskennis en ervaringsdeskundigheid 113 15.2 Jasjes uitproberen 116 15.3 Professionaliteit verzaken 117 15.4 Wat dan wel? 119 Literatuur 121 Afkortingenlijst 125 Dankwoord 127
