Je hebt één van de mooiste beroepen van de wereld gekozen. Toch voelt dat soms niet zo. Veel leerkrachten ervaren stress en vermoeidheid. Er is zelfs een groot risico op een burn-out. Dit is een zelfhulpboek: een boek waarmee je direct aan de slag kunt om je stress te verminderen. Van tijdsmanagement en het vinden van de juiste balans tussen werk en privé tot het verhogen van je emotionele intelligentie en het motiveren van je leerlingen; je vindt het allemaal in dit boek. Ook het omgaan met ouders en collega’s en het leren van grenzen stellen, komen aan de orde. Stappenplannen, praktische oefeningen en tips maken het een concrete en persoonlijke manier om jezelf sterker en meer ontspannen te maken. Zo vind je je plezier in het leerkracht zijn terug. Francine Jellesma studeerde kinderpsychologie, promoveerde daarna binnen de kinderpsychologie en maakte vervolgens de overstap naar pedagogiek. Zij probeert een brug te slaan tussen theorie en praktijk. Zij vertaalt wat er uit de wetenschap naar voren komt in gemakkelijkere taal en met concrete voorbeelden. Naast het schrijven van boeken, coacht ze leerkrachten, ouders en kinderen.
Biografie
Francine C. Jellesma is in 2008 gepromoveerd in de Ontwikkelingspsychologie aan de Universiteit Leiden. Zij werkte vervolgens10 jaar aan de Universiteit van Amsterdam op de afdeling Pedagogische Wetenschappen als universitair docent. Daar verrichtte zij onderzoek naar het sociaal-emotionele functioneren van kinderen op school en doceerde zij op ditzelfde gebied. Daarnaast was zij betrokken bij de oprichting van de Universitaire Pabo van Amsterdam en ze bleef ook binnen deze opleiding werkzaam. Zij ondersteunde in deze periode zowel studenten als schoolbesturen bij het vertalen van de wetenschap naar de praktijk. Ook deed ze deeltijd praktijkwerk met kinderen. Francine heeft zich vervolgens volledig toegelegd op de vertaalslag van de theorie naar de praktijk. Dit doet zij door leerkrachten, ouders en kinderen te coachen en door boeken te schrijven. Eerdere boeken uitgegeven bij Uitgeverij SWP: Cornelis, J., & Jellesma, F.C. (2010). Mind Magic. Een ontspanningsprogramma voor basisschoolkinderen. Jellesma, F.C. (2019). Sociaal-emotioneel functioneren van kinderen op de basisschool. Jellesma, F.C. (2021). Het Slimme Ontspanningsboek: Help leerlingen om stress te verminderen. Jellesma, F.C. (2021). Gemakkelijk opvoeden: Tips en tricks voor ouders van basisschoolkinderen. Daarnaast heeft zij tal van publicaties in internationale wetenschappelijke tijdschriften op haar naam staan.
Inhoudsopgave
1. Inleiding 11 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 13 2. De stress die ik ervaar 15 2.1 Bewust worden van de stress die je ervaart 15 2.2 Vragenlijst naar stress 16 2.3 Uitleg over je stress-score 17 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 18 3. Identificeer wat je stress geeft 19 3.1 Stress in mijn privéleven 19 3.2 Stress op het werk 21 3.3 Hoe kun je dit boek benutten om minder stress te ervaren? 27 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 28 4. Actief aanpakken 29 4.1 Wat voor soort aanpak? 30 4.2 Hoe stel je haalbare doelen? 31 4.3 De paperclipmethode 34 4.4 Achteraf meten in plaats van vooruit 34 4.5 Datum prikken 34 4.6 Oefening baart kunst 35 4.7 Collage 35 4.8 Motiveer jezelf 35 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 36 5. Management van je tijd 37 5.1 Bijhouden en verbeteren 37 5.2 Bezigheden die niet bij jouw rol horen of waarom je je doelen niet bereikt 38 5.3 Belangrijke, waardevolle bezigheden 39 5.4 Tussendoortaken/bezigheden 39 5.5 Uitstelbezigheden 40 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 40 6. Voldoende tijd vinden voor ontspanning en je privéleven 41 6.1 Inleiding op het stappenplan 41 6.2 Grenzen tussen werk en privé 41 6.3 Een stappenplan 42 Stap 1: Stop met schuldgevoel 42 Stap 2: Stop met perfectionisme 42 Stap 3: Laat het los 43 Stap 4: Zorg voor lichaamsbeweging 44 Stap 5: Leer te weigeren 44 Stap 6: Stel prioriteiten 45 Stap 7: Zorg voor activiteiten die jou echt ontspannen 46 Stap 8: Zorg voor een positief zelfbeeld dat uit meerdere domeinen bestaat 46 Stap 9: Wees flexibel 47 Stap 10: Maak een plan en gebruik veel reservetijd 47 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 48 7. Klassenmanagement en contact met de leerlingen 51 7.1 Fysieke indeling 51 7.2 Duidelijkheid over je verwachtingen 52 7.3 Routines 53 7.4 Specifieke complimenten 54 7.5 Actieve houding 54 7.6 Zorg voor leerlingbetrokkenheid 55 7.7 Consequent reageren 55 7.8 Focus op goed gedrag 56 7.9 Heb vertrouwen en blijf optimistisch 57 7.10 Oefeningen 58 7.10.1 Verzin een ochtendroutine 58 7.10.2 Analyse van moeilijk gedrag 59 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 60 8. Communiceren met je leidinggevende 61 8.1 Wees duidelijk over je behoeften en wensen 61 8.2 Houd rekening met de manier waarop je leidinggevende graag communiceert 61 8.3 Laat zien wat je waard bent 62 8.4 Zorg voor een goede verstandhouding 62 8.5 Let op je lichaamstaal en op die van je leidinggevende 63 8.6 Straal vertrouwen uit 63 8.7 Als je een fout hebt gemaakt... 66 8.8 Wees alert op beeldvorming 67 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 68 9. Verhogen van je emotionele intelligentie 69 9.1 Emoties begrijpen 69 9.2 Herkennen van emoties 72 9.2.1 Enkele tips om emoties te identificeren 73 9.2.2 Oefening in het identificeren van emoties 75 9.3 Emoties in goede banen leiden 75 9.3.1 Blijdschap 75 9.3.2 Boosheid 75 9.3.4 Walging 76 9.3.5 Verdriet 77 9.3.6 Minachting 77 9.3.7 Angst 79 9.3.8 Verrassing/schrik/verbazing 79 9.3.9 Schaamte 80 9.3.10 Schuld 81 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 82 10. Contact met collega’s 83 Tip 1: Initiatief 83 Tip 2: Hou het vooral positief 83 Tip 3: Voel je niet schuldig over ‘niet-nuttige’ interacties 84 Tip 4: Werk samen 84 Tip 5: Wees betrouwbaar 84 Tip 6: Open mind 84 Tip 7: Wees jezelf 85 Tip 8: Zet je emotionele intelligentie in 87 Tip 9: Laat het los 87 Tip 10: Besef dat collega’s collega’s zijn 88 Tip 11: Vraag en accepteer hulp en biedt dat ook een ander 88 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 89 11. Contact met ouders/verzorgers 11.1 Gebruik je emotionele intelligentie 91 11.2 Rapporten en gesprekken met ouders (en kinderen) 93 11.3 Communiceren kun je leren 95 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 96 12. Ontspanningsoefeningen 97 12.1 Muziek 97 12.2 Appeltaart bakken 99 12.3 Slaapritueel 101 12.4 Bodyscan 103 12.5 Mindfulness 104 12.6 Lichaamsbeweging 106 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 106 13. Optimisme 109 13.1 Aandacht voor de goede dingen 109 13.2 Uitdagen van negatieve gedachten 110 13.3 Uitdagen van de meest hardnekkige negatieve gedachten 111 13.4 Zorgen parkeren 111 13.5 Pessimistische gedachten vervangen door optimistische gedachten 112 13.6 Denkfouten herkennen 115 13.7 Positief denken 117 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 118 14. Professionele identiteit 119 14.1 Gedachten en gevoelens 119 14.2 Oefening 122 14.3 Good soldier syndrome 122 14.3.1 Oefeningen om het aapje van je schouder te houden 125 14.4 Authentiek 126 14.5 Balans vinden 129 14.6 Vragenlijst Balans 129 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 134 15. Aanpassingsvermogen 135 15.1 Toewijding, controle en uitdaging 135 15.2 Inspiratie vanuit de filosofie 137 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 139 16. Superpraktisch 141 16.1 Beroepskeuze 141 16.2 SOS-middelen voor in de klas 142 16.3 Social media 143 16.4 Lees- en kijktips 144 16.5 Gebruik humor 145 16.6 Enkele direct stressverlagende strategieën 146 16.7 Tot slot 147 Gebruikte literatuur bij dit hoofdstuk 147 Over de auteur 149 Extra materiaal 151
